Vierstroom Winter 2019

Voor veel mensen is het een schrikbeeld van de toekomst: je hebt zorg nodig en er komt geen verzorgende meer bij je thuis, maar je bent aangewezen op de hulp van een appa- raat. Richard en Katja zijn het erover eens dat robots juist een heel goede functie kunnen hebben in de zorg. “Robots vervangen geen mensen, ze kunnen wel bepaalde, eenvoudige taken overnemen; dat is echt iets anders”, legt Katja uit. “Er is landelijk een groot perso- neelstekort in de zorg. Dat vraagt om nieuwe creatieve en innovatieve oplossingen. De inzet van robots is er daar één van. Zo kunnen robots in de toekomst verzorgenden en ver- pleegkundigen ontlasten door taken als het rondbrengen van medicijnen van hen over te nemen. Daardoor krijgt het personeel juist meer tijd voor de sociale taken, zoals een ge- sprek aangaan. In die zin is de inzet van robots een aanvulling op de persoonlijke zorg door een verzorgende of een verpleegkundige.” Telepresence-robots Smartrobot.solutions heeft de grootste familie van robots in Nederland; het bedrijf bouwt ze ook zelf. Klanten denken mee bij de ontwikkeling van de binnen- en de buitenkant. Katja: “Dat betekent dat mensen zelf iets te zeggen hebben over de manier waarop de robot gebruikt kan worden. En daaromwillen wij graag met Richard samen de weg naar de toekomst verkennen.” Robots nemen langzamerhand verschillende zorgtaken over. “Op dit moment zijn zogenaamde telepresence-robots veel gevraagd”, vertelt Richard. “Dat zijn in feite camera’s die op afstand mensen kunnen bewaken. Maar met een telepresence-robot is ook interactie mogelijk. Het is eigenlijk een videoscherm op wielen, met een camera en microfoon, die de bestuurder in staat stelt om rond te rijden en met mensen te praten ook al zijn de personen niet fysiek in dezelfde ruimte. Een fysiotherapeut kan bijvoorbeeld op afstand oefeningen doen met een cliënt en de oefeningen ook voordoen via het scherm. Zo heeft het Van Abbemuseum een telepresence-robot die ze gebruiken om rondleidingen te geven aan mensen die niet meer in staat zijn het museum fysiek te bezoeken.” Rondrijdende robots kunnen bezorgtaken overnemen. Ze kunnen de medicijnen of de koffie rondbrengen, terwijl het verzorgend personeel zich bezighoudt met andere taken. “Een groot hotel heeft een dergelijke bezorgrobot ‘in dienst genomen’ om de roomservice te verzorgen”, vertelt Richard. “Daarnaast zijn er robots die een gidsende taak hebben: ze brengen mensen naar de juiste plaats. Er zijn banken die zo’n robot gebruiken om hun bezoekers naar de juiste afdeling te leiden. Je kunt een robot met zo’n gidsende functie ook gebruiken om verwarde mensen die verdwaald zijn weer veilig naar bijvoorbeeld hun kamer te begeleiden.” Ook zijn er robots die de verzorgende in staat stellen om helemaal alleen zware taken te verrichten. Er bestaat bijvoorbeeld een robotarm van titanium, waardoor een verpleegkundige helemaal alleen een man van tweehonderd kilo uit bed zou kunnen tillen. Sociaal Omdat de spraaktechnologie in de laatste jaren sterk verbeterd is, komen er ook steeds meer robots met een sociale functie. Een mooi voorbeeld is de iPal, een soort elektronisch maatje. De iPal kan onder meer praten, dansen, spelletjes spelen, voorlezen en bewegingsoefeningen doen. “De iPal zorgt voor contact en interactie en kan een maatje zijn voor bijvoorbeeld alleenstaande mensen”, aldus Richard. “Hij kan een praatje maken, de krant voorlezen, instructies geven over beweging of iemand herinneren aan het innemen van zijn medicijnen.” De robot is ook geschikt als maatje voor kinderen met bepaalde vormen van autisme. “De iPal reageert voorspelbaar, heeft geen mimiek die kan afleiden en is ongelofelijk geduldig”, legt Richard uit. Katja: “Wij willen testen of de iPal iets kan betekenen voor onze leden. Daarom starten we met een proef waarbij de iPal op bezoek komt bij onze leden en het gesprek met hen aangaat. Daarnaast organiseren we speciaal voor onze leden op donderdag 4 april een college over robotisering (zie ook pagina 20). Leden kunnen zich aanmelden bij Vierstroom Ledenservice, zowel als deelnemer aan de proef als voor het college.” Angst Voor veel mensen is de zorgrobot nog een schrikbeeld. Ze zijn bang dat het menselijk contact verdwijnt. “Dat is de angst voor het onbekende. De ervaring leert dat die angst meteen weg is wanneer je kennismaakt met de robot”, weet Richard uit ervaring. “Sterker nog: na de eerste kennismaking omarmen ze het apparaat, soms letterlijk.” Robots in de zorg: is dat nou handig of een beetje griezelig? Richard Kuijpers, directeur van Smartrobot.solutions, en Katja Westgeest, directeur Vierstroom Ledenservice, gaan in gesprek over die vraag. uw medicijnen Robot iPal op bezoek? Doe mee met de proef! Wilt umeedoen aan de proef met de iPal? Stuur dan een e-mail naar ledenservice@vierstroom.nl met uw lidnummer, uw naam en adresgegevens. U kunt ook bellenmet Vierstroom Ledenservice via telefoonnummer 088 – 0900 400 (lokaal tarief). vier str oommagazine 9 De toekomst is nu